الیاف پنبه‌کوهی یا آزبست که می‌تواند به ذرات بسیار ریز و نامرئی با قطر کمتر از نیم‌میکرون تبدیل شود، هنگام تنفس به اعماق شش‌ها نفوذ می‌کند و برای همیشه همانجا باقی می‌ماند. تحقیقات نشان داده است که ذرات آزبست با گذشت زمان بر اثر تحریکات مداوم می‌توانند سبب بروز بیماری آزبستوسیس و ابتلا به سرطان‌های ریه و حنجره شوند که همه آنها در‌نهایت به مرگ فرد مبتلا منتهی می‌شوند.پیش‌تر معصومه ابتکار، رئیس کمیته محیط‌زیست شورای شهر تهران نیز در گفت‌وگو با همشهری از جلسات متعدد شورای شهر درخصوص بررسی اندازه‌گیری‌های شرکت کنترل کیفیت هوا خبر داده بود.
ابتکار در آن گفت‌وگو اعلام کرد که میزان فیبرهای آزبست در سطح شهر تهران، حتی بالاتر از میزان مورد قبول سازمان بهداشت جهانی است.
اکنون وحید نوروزی، مشاور زیست‌محیطی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، اعلام کرده است: به‌خاطر منافع اقتصادی عده‌ای خاص، تهران قربانی آزبست شده، در حالی که در اروپا با این اعتقاد که آزبست ماده‌ای سمی است و اثرات مخربی بر محیط‌زیست بر جای می‌گذارد، استفاده از آن را به نزدیک به صفر کاهش داده‌اند.وحید نوروزی با اعلام اینکه 3کشور روسیه، چین و کانادا مجموعاً 65درصد تولید آزبست جهان را در اختیار دارند که از آنها به‌عنوان مثلث تولید آزبست می‌توان نام برد، افزود: کانادا در میان این سه کشور به‌شدت در حال گسترش فعالیت‌های خود در موضوع آزبست در جهان است و روسیه نیز در این زمینه در کشورمان بسیار فعال است.
به گفته مشاور زیست‌محیطی معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران، مصرف آزبست در ایران طی 40سال اخیر از 10هزار تن به 100هزار تن در سال افزایش یافته که 90درصد آزبست مصرفی در محصولات سیمانی مانند لوله و ورق و 10درصد آن نیز در تولید لنت ترمز و کلاچ مورد استفاده قرار می‌گیرد.وی گفت: نیمی از واردات آزبست ایران از روسیه تأمین‌شده و برزیل، قزاقستان و کانادا دیگر تأمین‌کنندگان آزبست کشور هستند و می‌توان گفت که روسیه و کانادا 2کشوری هستند که با تولید آزبست، با سلامت انسان‌ها در ایران و جهان بازی می‌کنند.نوروزی تصریح کرد: تقریبا 8هزار کارگر به‌صورت مستقیم در حدود 15 کارخانه تولید سیمان و حدود 40 کارخانه و کارگاه تولید لنت ترمز و کلاچ مشغول به کار هستند که در مقایسه با زیان‌های وحشتناک آزبست برای کل مردم کشورمان از جمله 8 میلیون مردم تهران عدد بسیار کوچکی است.
وی افزود: در شرایطی که میزان استاندارد آزبست در هوا صفر و عددی که برای آمریکا و اروپا ارائه شده پنج‌صد هزارم فیبر بر میلی‌لیتر است، در تهران این عدد به‌طور متوسط 3هزارم فیبر بر میلی لیتر است و به عبارتی میزان آزبست هوای شهر تهران تا 60 برابر شهرهای آمریکا و اروپاست.
به گفته وحید نوروزی، سالانه 100میلیون نفر در جهان در مواجهه با آزبست قرار می‌گیرند که 100هزار نفر از آنها جان خود را از دست می‌دهند و در این میان حتی کارگرانی که با لباس‌های خود ذرات آزبست را به خانه‌هایشان می‌برند، اعضای خانواده به‌خصوص فرزندانشان را در معرض ابتلا به بیماری‌های ناشی از این ماده سمی قرار می‌دهند.
وی گفت: بهترین راه مقابله با خطرات آزبست، حذف آن است و این در حالی است که 4سال از مهلت قانونی برای حذف الیاف آزبست در تولید محصولات حاوی این ماده سمی گذشته اما شهروندان همچنان الیاف سرطانزای آزبست را استشمام می‌کنند.
وحید نوروزی با اشاره به مصوبه شورای‌عالی محیط‌زیست کشور که براساس آن باید طی 7سال-از سال79 تا 86 - به‌تدریج تمام محصولاتی که در تولید آنها از آزبست استفاده می‌کردند حذف می‌شد، افزود: به‌دلیل بی‌توجهی دست‌اندرکاران در سال‌های اخیر و به‌رغم سپری شدن این مهلت هفت ساله کارخانه‌های تولید محصولات آزبستی همچنان از این ماده خطرناک استفاده می‌کنند و هیچ‌‌کس هم به فکر جایگزین آن نیست.
وی تصریح کرد: هنگامی که حرمت مصوبات قانونی از سوی تصویب‌کنندگان آن شکسته می‌شود، دیگر چه انتظاری می‌شود از افراد و گروه‌هایی داشت که منافعشان با تولید محصولات حاوی آزبست گره‌خورده است.مشاور زیست‌محیطی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرد: هم‌اکنون هزاران تن آزبست در گمرک دپو شده و مجوز ثبت سفارش آن سال گذشته صادر شده است و سازمان محیط‌زیست باید از قدرت حاکمیتی خود به نفع مردم استفاده کند تا افراد به‌خود اجازه ندهند با سلامت و جان مردم بازی کنند.
مشاور زیست‌محیطی معاون شهردار تهران تأکید کرد: لطمه به جان و سلامت شهروندان موضوعی نیست که به سهولت بتوان از کنار آن رد شد و از‌این‌رو رسانه‌ها و نهادهای ذی‌ربط این موضوع را باید به یکی از اولویت‌های خود تبدیل کنند.
